Summer on Poros

Της Φαίης Ορφανίδου (Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Σάββας Μαρώτος)

Αυτό το καλοκαίρι στον Πόρο είναι διαφορετικό. Τα κανάλια και οι εφημερίδες τον κάνουν πρώτη είδηση. Όχι όμως για την ομορφιά του, το φαγητό του, τα πεύκα του που κατεβαίνουν μέχρι τη θάλασσα. Όχι για τα στενά του και τα διάσπαρτα νησάκια έξω απ’ το κανάλι του. Ούτε για το Λεμονοδάσος, τη Βίλα Γαλήνη, τους λογοτέχνες και τους ζωγράφους που έχει εμπνεύσει. Αυτό το καλοκαίρι στον Πόρο είναι μια μεγάλη πληγή για τους ντόπιους. Μια πληγή που δεν ξέρουμε πότε θα κλείσει.

Όμως εγώ δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτά. Εγώ θέλω να μιλήσω για αυτά που δε λένε τα κανάλια και οι εφημερίδες. Για το καλοκαίρι στον Πόρο των παιδικών, εφηβικών, αλλά και ενήλικων χρόνων μου. Θέλω να μιλήσω για τον Πόρο που ξέρεις κι εσύ. Με τα βαρκάκια του, που τον συνδέουν σε ένα λεπτό με την Πελοπόννησο. Με το πυκνό πευκοδάσος του. Το Μπούρτζι, τον Ρώσικο, τον Σταυρό, το Μοναστήρι, τον Ναό του Ποσειδώνα, την Κοιμωμένη του.

Παιδί στην Πούντα

Όταν ήμουν παιδί περνούσα τα καλοκαίρια μου στην Πούντα, στο παλιό λιτρίβι του παππού μου του Σπύρου Βέττα, με τους άλλους παππούδες μου, τη Μαρίτσα και τον Χρήστο, πρόσφυγες από την Κύπρο. Το πρωί έκανε στάση μπροστά από το σπίτι ο Γιωργούλης με τη βάρκα του, που έκανε διαδρομές για το Νησάκι του Δεϊμέζη, όπως το λέγαμε εμείς, ή του Καρρά, όπως το έμαθα αργότερα. Το Νησάκι, πιο απλά. Το καλοκαίρι στον Πόρο για μένα ως παιδί ήταν ατελείωτο. Όπως είναι πάντα τα παιδικά καλοκαίρια. Έκανα φίλους από όλο τον κόσμο, ακόμα θυμάμαι τον Αχιλλέα από τη Γαλλία, που η μαμά του λάτρευε την Ελλάδα, γι’ αυτό τον είχε ονομάσει έτσι. Μη με ρωτήσετε σε τι γλώσσα συνεννοούμασταν, δεν έχω ιδέα.

Κάναμε ποδήλατο και παίζαμε μπάλα στον παραλιακό δρόμο μέχρι αργά. Γινόμασταν κατράμι από τον ήλιο και παστές από την αρμύρα. Το καλοκαίρι στον Πόρο των παιδικών μου χρόνων ήταν γεμάτο φως. Σαν το εκτυφλωτικό φως όταν γυρνούσαμε το μεσημέρι από το μπάνιο με τη βάρκα του μπαμπά, τη «Γιόλα», προς τιμήν της μητέρας μου. Πρώτα ξύλινη, αργότερα πλαστική, πάντα «Γιόλα»…

Παιδί στο Λεμονοδάσος

Αργότερα φτιάξαμε το σπίτι στο Λεμονοδάσος, που έχει αυτήν την τόσο ιδιότυπη σχέση με τον Πόρο. Βρίσκεται στην Πελοπόννησο, αλλά ανήκει διοικητικά στον Πόρο, γιατί, λέει, ήταν εκεί τα κτήματα των Ποριωτών. Αυτό με έκανε να νιώθω πάντα όλη την περιοχή ως ενιαία. Σαν την ιδιαίτερη πατρίδα μου, που τη διασχίζει ένα κανάλι, όπως τις όμορφες ευρωπαϊκές πόλεις με τα ποτάμια τους. Εξάλλου, όταν κοιτάς το κανάλι από το Ρολόι αυτήν ακριβώς την εικόνα έχεις.

Στο Λεμονοδάσος ερχόμασταν από παλιά και ανεβαίναμε στο σπίτι της γιαγιάς μου της Φρόσως με τα γαϊδουράκια από την Πλάκα. Είχαμε και το δικό μας γαϊδούρι, τη Λουλούκα. Νομίζαμε ότι ήταν υπεραιωνόβια, γιατί η γιαγιά φρόντισε να μη μάθουμε ότι ήταν μια αλληλουχία από ίδια γαϊδούρια, γκρι σκούρα με μια κάθετη γραμμή στη ράχη. Ήθελε να μας προφυλάξει έτσι από την πρόωρη εμπειρία του θανάτου. Πολλές φορές ανηφορίζαμε με τα πόδια ως του Καρδάση για μια λεμονάδα και μια ομελέτα. Αν στην επιστροφή μάς έπιανε η νύχτα και είχε φεγγάρι δεν ανάβαμε φακό. Μας κρατούσαν συντροφιά τα τραγούδια που λέγαμε όλη μαζί η οικογένεια. Στην Άρτιμο έμαθα κολύμπι. Σ’ αυτήν την παραλία που αλλάζει δεκάδες πρόσωπα κάθε μέρα, αλλά στα καλύτερά της είναι σαν τη γαλάζια λίμνη της ομώνυμης ταινίας της εποχής.

Νεαρή στον Πόρο

Στην όψιμη εφηβεία έφερα τις πρώτες μου παρέες στο Λιτρίβι. Το μεσημέρι, που ξυπνούσαμε, πηγαίναμε με τις βάρκες μια Ασκέλι, μια Νεώριο, και φυσικά στο πανέμορφο Λιμανάκι της Αγάπης, όπου μέναμε ως αργά. Το βράδυ πηγαίναμε για φαγητό στου «Σωτήρη», μετά για ένα ποτό στο Sail κι έπειτα το τραβούσαμε ποδαράτο μέχρι πίσω από τη στροφή στον Τουρκόδρομο, στη Sirocco. Μπουλούκια μπουλούκια περνούσαν οι παρέες μπροστά από τα σπίτια των νοικοκυραίων, που προσπαθούσαν να κοιμηθούν, και τους ενοχλούσαν με τα γέλια και τις φωνές τους. Κι εκείνοι οι καημένοι φώναζαν και απειλούσαν θεούς και δαίμονες. Δεν μας έτυχαν κορονοϊοί και μάσκες εμάς. Δεν υποχρεωθήκαμε να σηκώσουμε την ατομική ευθύνη για την υγεία των παππούδων μας. Η γενιά μας στάθηκε τυχερή…

Η ενηλικίωση

Μεγαλώνοντας κι άλλο, άρχισα να γνωρίζω τον Πόρο ως πηγή έμπνευσης και να συνειδητοποιώ πόσο τυχερή είμαι που είναι κομμάτι της κληρονομιάς μου. Τόσοι και τόσοι λογοτέχνες, ζωγράφοι, μουσικοί, έχουν εμπνευστεί από τη γαλήνη που σε γεμίζει το καλοκαίρι στον Πόρο. Ο Σεφέρης, ο Miller, ο Πολίτης, ο Παρθένης, ο Εμπειρίκος… Ο ρεμπέτης Δημήτρης Γκόγκος, ο επονομαζόμενος «Μπαγιαντέρας», ήταν από δω. Η Λαμπέτη και η Μάρω Κοντού έχουν μυρίσει τις ανθισμένες λεμονιές στο Λεμονοδάσος. Άπειροι γνωστοί και άγνωστοι έχουν αγαπήσει το καλοκαίρι στον Πόρο τόσο που αποφάσισαν να τον κάνουν σπίτι τους.

Το καλοκαίρι στον Πόρο, έχοντας αλλάξει πολύ από κάποιες απόψεις, έχει μείνει ίδιο από πολλές άλλες. Αυτό το καλοκαίρι το ξέρεις κι εσύ. Και ο Πόρος θα είναι εδώ για να σου το προσφέρει ξανά και ξανά και ξανά. Για να κλείσει αυτή η πληγή. Για να συνεχίσουν οι αναμνήσεις μας να μοσχοβολάνε πεύκο και λεμονανθό.