Τοπικά προϊόντα

Της Πηνελόπης Τσιμούρτου

Οι άνθρωποι, λένε, μοιάζουν με τον τόπο τους. Με έναν τρόπο τούς καθορίζει και τους διαμορφώνει. Τα στοιχεία της φύσης και οι πρώτες ύλες, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικές, όχι μόνο για τον χαρακτήρα των ανθρώπων αλλά και για την κουλτούρα που αναπτύσσουν μεταξύ τους. Για να ανακαλύψουμε την τοπική περιοχή, τις ομορφιές και τις ιδιαιτερότητές της, ο καταλληλότερος τρόπος είναι μέσα από ένα γαστρονομικό ταξίδι. Τα τοπικά προϊόντα και οι τοπικοί παραγωγοί θα μας φανερώσουν θησαυρούς που θα μας εκπλήξουν, δίνοντάς μας μια γεύση από τη γοητεία αυτής της γωνιάς του Σαρωνικού. Εδώ θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα μερικούς από τους παραγωγούς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή Τροιζηνίας, Μεθάνων και Πόρου και ασχολούνται με την καλλιέργεια των αγαθών του τόπου τους. Δεν έχουν σταματήσει να δημιουργούν και να δουλεύουν με αγάπη και περηφάνεια, προωθώντας μια γαστρονομική κληρονομιά με ποιότητα και γενναιοδωρία.  

Εν αρχή ην η άμπελος!

Andreou Winery

Επομένως, πρώτη στάση στο ταξίδι των παραδοσιακών προϊόντων είναι τα κρασιά. Εκεί, συναντάμε αρχικά το οινοποιείο Ανδρέου (Andreou Winery), που από το 1995 διαγράφει μια εξαιρετική πορεία στην οινοποιία, με αμπέλια στην περιοχή της Τροιζηνίας και της Ανατολικής Πελοποννήσου. Ο Νεκτάριος Ανδρέου, γιος του ιδρυτή του οινοποιείου Ανδρέα, έχει αναλάβει τα ηνία της επιχείρησης, που τα τελευταία χρόνια θέτει ολοένα και υψηλότερα στάνταρ ποιότητας. Προσπαθεί να αναδείξει τις ιδιαιτερότητες του κρασιού του τόπου του, με ιδιαίτερη προσοχή στην πρώτη ύλη αλλά και τη διαδικασία παραγωγής. Χαρακτηριστικό είναι ότι εν καιρώ πανδημίας ο Νεκτάριος Ανδρέου ελίσσεται και προσαρμόζεται. «Βλέποντας τις δυσκολίες λόγω COVID-19 με τα συνεργαζόμενα εστιατόρια, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τον οινοτουρισμό και με την πώληση του οίνου απευθείας στο οινοποιείο μετά από δοκιμή του».

Porou Ampelos Wines

Σειρά έχει η εταιρεία Πόρου Άμπελος (Porou Ampelos Wines), που έχει ένα δυνατό χαρακτήρα και όραμα στον τομέα της. Άρρηκτα συνδεδεμένη με την παραγωγή ρετσίνας, στόχος της είναι η αναβίωση, η ποιοτική αναβάθμιση και η καθιέρωση στον χώρο ως συνώνυμο της ρετσίνας. Ο τρόπος παραγωγής, φυσικά, είναι βαθιά συνδεδεμένος με το Πόρο και την παράδοση του νησιού στη ρετσίνα. Χαρακτηριστικά, εμπορεύεται ρετσίνι που συλλέγεται από το πευκοδάσος του Πόρου, κάτι που δίνει ιδιαίτερο χρώμα στα προϊόντα τους, δημιουργώντας ένα υπέροχο και εκρηκτικό αποτέλεσμα.

«Από τον τρύγο ως τις ελιές δεν απολείπονται οι δουλειές»

Tombazis Olive Grove

Έτσι, λοιπόν, από τον χώρο του κρασιού, μεταφερόμαστε στον χώρο του ελαιόλαδου. Τα τοπικά προϊόντα επιδεικνύουν και σε αυτόν τον τομέα αξιοθαύμαστο έργο, τεχνογνωσία και κόπο. Ξεκινάμε με το κτήμα Τομπάζη (Tombazis Olive Grove). Η ιστορία του κτήματος Τομπάζη μάς πάει πολύ πίσω, στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η εμπορική καλλιέργεια όμως του κτήματος άρχισε δειλά κατά το 1870, με την καλλιέργεια εσπεριδοειδών. Τα κτήματα βρίσκονται στην παραθαλάσσια περιοχή του Γαλατά. Η παραγωγή αναπτύχθηκε, και το 1872 ίδρυσαν την πρώτη βιομηχανική επιχείρηση παραγωγής αιθέριων ελαίων, η οποία γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η νόσος των εσπεριδοειδών, όμως, ανάγκασε την οικογένεια Τομπάζη να δώσει όλη της τη γνώση και την εμπειρία στην καλλιέργεια της ελιάς. Το ελαιόλαδο Τομπάζη είναι αναγνωρισμένο τόσο στις αγορές του εξωτερικού όσο και στην Ελλάδα.

Ο σημερινός ιδιοκτήτης Αριστοτέλης Παναγιώταρος μάς λέει: «Ως ορόσημο της πορείας της επιχείρησης θα θεωρήσω αρχικά την απόφαση να εξαγάγουμε το προϊόν μας, ενώ σημαντικό επίσης θεωρώ και το χρυσό μετάλλιο που πήραμε φέτος στον διεθνή διαγωνισμό ATHENA». Κατά την περίοδο της πανδημίας, επίσης, χρειάστηκε μαεστρία και καλοί χειρισμοί. «Άμεσα προσαρμοστήκαμε στα νέα δεδομένα της κρίσης και τυποποιήσαμε το προϊόν μας σε οικονομικότερες συσκευασίες από αυτές των γυάλινων premium 500ml, και καταφέραμε μέσα στο lockdown να συνεχίσουμε τις πωλήσεις μας έστω και με αισθητά μικρότερο κέρδος».

Theseus Extra Virgin Olive Oil

Περνάμε στο Theseus Extra Virgin Olive Oil, που μας ταξιδεύει στην αρχαιότητα της Τροιζηνίας, από όπου καταγόταν ο μυθολογικός ήρωας Θησέας. Η γόνιμη γη του βασιλιά Θησέα και το κατάλληλο κλίμα για την παραγωγή ελαιόδεντρων έχουν κάνει την οικογένεια Κατσίγκρα να είναι αφοσιωμένη με πάθος στην καλλιέργεια της ελιάς από το 1922 μέχρι σήμερα. Μετά από πολλή μελέτη και έρευνα του ιδρυτή Αθανάσιου Κατσίγκρα, πρόσφατα γεννήθηκε η THESEUS EVOO. Πληροί όλες τις προδιαγραφές ενός υψηλής ποιότητας, 100% φυσικής παραγωγής ελαιόλαδου, χωρίς καθόλου χημικά επιπρόσθετα στοιχεία. Κύρια μέριμνά τους είναι η προσεκτική συγκομιδή του καρπού και η αποθήκευση σε ειδικές δεξαμενές, που αποτρέπουν την οξείδωση του λαδιού, διασφαλίζοντας ένα άριστο αποτέλεσμα.

Ο γεωπόνος Θάνος Κατσίγκρας μάς λέει: «Η ιδέα για τα προϊόντα Theseus EVOO ξεκίνησε πριν τρία χρόνια, όταν ακόμα φοιτούσα. Η επιχείρηση σαν σύσταση, ωστόσο, πήρε μορφή λίγο πριν τον ερχομό της πανδημίας. Ως νεοσύστατη επιχείρηση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μεγαλώνει μέσα στην οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει ο COVID-19. Εξαρχής, βέβαια, με σταθερότητα στα βήματά μας, απόλυτη ειλικρίνεια στον πελάτη για τα προϊόντα που του προσφέρουμε και το 100% αγνό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο που παράγουμε από τη γη του Θησέα, προχωράμε στην επίτευξη των στόχων μας. Άρα πίστη και όραμα!»

Ελαιοτριβείο Μπουρλόκα

Τα τοπικά προϊόντα συνεχίζουν με το Ελαιοτριβείο Μπουρλόκα, με επικεφαλής τον Αντώνη Μπουρλόκα, στον Γαλατά Τροιζηνίας. Επί σειρά ετών, παράγουν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο της τοπικής ποικιλίας μανάκι με δικές τους εμφιαλώσεις.

Όταν η ζωή σού δίνει λεμόνια…

Lemonodasos

…εμπνεύσου από το Λεμονοδάσος του Πόρου και φτιάξε γλυκά, όπως κάνει η οικογένεια Βλάχου με το Lemonodasos Breathtaking Flavors. Το γραφικό και ξακουστό Λεμονοδάσος και η τοπική παραγωγή χρησιμοποιείται από την οικογένεια ως πρώτη ύλη για τη δημιουργία μιας σειράς προϊόντων με την υπογραφή της. «Σταμάτησε ένα φορτηγό γεμάτο λεμόνια τα οποία θα κατέληγαν στο Άργος για χυμό με 0,07 το κιλό, ενώ την ίδια στιγμή φέρνουμε εισαγόμενα πολύ πιο ακριβά! Κάπου εκεί ξεκίνησε η ιδέα». Το παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο της οικογένειας, που βρίσκεται στον Γαλατά από το 1976, ήταν γνωστό στην περιοχή για τα παραδοσιακά ελληνικά γλυκίσματα. Το 2015, η σταθερή πορεία της επιχείρησης έδωσε δύναμη και ώθηση στον Δημήτρη και τη Μαρία Βλάχου να αξιοποιήσουν την εξαιρετική ντόπια παραγωγή του Λεμονοδάσους και να κρατήσουν ζωντανή την παλιά συνταγή σπιτικής λεμονάδας της οικογένειας, δημιουργώντας το brand Lemonodasos.

Κλάδος

Μια άλλη οικογενειακή αγροτική επιχείρηση που ασχολείται με τον χώρο των εσπεριδοειδών, και συγκεκριμένα με τα λεμόνια, είναι εκείνη της οικογένειας Κλάδου.  Η παραγωγική διαδικασία είναι ολοκληρωμένη και φροντίζει για να φτάσει στον πελάτη η υψηλή ποιότητα προϊόντος με τη μεγαλύτερη ασφάλεια και έγνοια για την προστασία του περιβάλλοντος. Η συνεργασία με μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ και χονδρεμπορικές επιχειρήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και το  εξωτερικό εξασφαλίζει την ποιότητα και τη συνέπεια της επιχείρησης.

Από τα μεγαλύτερα βήματα στην ιστορία της επιχείρησης είναι η αλλαγή του χαρακτήρα της από επιχείρηση του πρωτογενούς τομέα παραγωγής σε «κάθετης ολοκλήρωσης», συμμετοχής δηλαδή σε όλα τα στάδια. Η εμπειρία της πανδημίας και του lockdown είναι πρωτόγνωρη. Παρ’ όλα αυτά, οι πωλήσεις της επιχείρησης έκλεισαν με θετικό πρόσημο. «Αυτό που συνειδητοποίησα περισσότερο την περίοδο αυτή ήταν  ότι ο κλάδος των τροφίμων παραμένει από τους πιο σημαντικούς, μαζί με αυτόν της υγείας. Η ευχαρίστηση ότι αυτό που κάνεις είναι παραγωγικό και απαραίτητο για την κοινωνία».

Αειφόρος Γη

Η Αειφόρος Γη (Sustainable Earth) είναι εταιρεία παραγωγής, εμπορίας και συσκευασίας βιολογικών προϊόντων, που συνεργάζεται με γνωστές εταιρείες σουπερμάρκετ, καταστήματα βιολογικών προϊόντων και χώρους εστίασης, ενώ κάνει εξαγωγές και σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος της είναι η προσφορά της καλύτερης δυνατής ποιότητας στις πιο ανταγωνιστές τιμές. Ο Γιάννης Μέλλος μάς είπε ότι η περασμένη άνοιξη και η καραντίνα στην Ελλάδα ήταν ένα μάθημα για όλους μας. «Οι καταναλωτές νιώσανε ότι ο καλύτερος τρόπος να αμυνθούν έναντι του ιού δεν ήταν μόνο τα μέτρα προστασίας, αλλά και το να τρεφόμαστε υγιεινά. Ο κόσμος, σκεπτόμενος απλοϊκά, βάφτισε ως προστασία τη βιταμίνη C, που περιέχεται ως επί το πλείστον στα πορτοκάλια. Γενικότερα, αυξήθηκε πολύ η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων την άνοιξη του ‘20 και προσπαθούσαμε με νύχια και με δόντια να καλύψουμε την ανάγκη που υπήρχε».

Όταν τα τοπικά προϊόντα συναντούν την καινοτομία και τη δημιουργικότητα…

Olivelab Naturals

Η OLIVELAB NATURALS ενσωματώνει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, αφού η αγάπη και ο σεβασμός για την πρώτη ύλη μεταμορφώνεται σε ένα προϊόν οικολογικό και καινοτόμο. Το πάθος τους είναι τα χειροποίητα αγαθά. Φτιάχνουν στο χέρι φυσικά καλλυντικά ελαιόλαδου, αξεσουάρ ξυρίσματος, τσάντες, έργα τέχνης και διακοσμητικά αντικείμενα, χρηστικά αντικείμενα, οικολογικά για το μπάνιο ή την κουζίνα σας. Είναι όλα μοναδικά και δίνουν βάση στην οικολογική βιωσιμότητα των προϊόντων τους. Τα χειροποίητα προϊόντα διασφαλίζουν ότι οι παραδοσιακές δεξιότητες δημιουργίας διατηρούνται ζωντανές και δημιουργούν ζήτηση για εκπαίδευση σε αυτές τις δεξιότητες.

Τα καλλυντικά τους παράγονται με 100% φυσικά, πιστοποιημένα υλικά, με κύριο συστατικό το εξαιρετικά παρθένο βιολογικό ελαιόλαδο. «Ένα ορόσημο στην πορεία αυτής της επιχείρησης ήταν η κατασκευή του ηλεκτρονικού καταστήματος ως το πρώτο βήμα για την τόσο απαραίτητη, τελικά, εξωστρέφεια, και κατά συνέπεια ανάπτυξη της επιχείρησης», μας εκμυστηρεύεται η ιδιοκτήτρια της OLIVELAB NATURALS. «Οι έκτακτες καταστάσεις της πανδημίας οδήγησαν σε σκληρές αποφάσεις και αναδιοργάνωση. Ευτυχώς, μια μικρή επιχείρηση όπως η OLIVELAB NATURALS είναι ευέλικτη και προσφέρει προϊόντα που προβάλλουν ποιότητα ζωής για τον πελάτη. Αυτή η εικόνα ήταν που ενισχύθηκε στην ψηφιακή παρουσία της εταιρείας. Ζούμε πλέον σε εποχές που το ηλεκτρονικό εμπόριο δείχνει βιώσιμες προοπτικές ανάπτυξης και επομένως έπρεπε να στραφώ σε πιο αποτελεσματικές στρατηγικές του ψηφιακού επιχειρείν».

Bakas Honey

Τα τοπικά προϊόντα δεν περιορίζονται στο κρασί, το λάδι και τα εσπεριδοειδή. Η μελισσοκομία ανθίζει επίσης στην περιοχή του Γαλατά Τροιζηνίας. Η Τροιζηνιακή Μελισσοκομία Μπάκας (Bakas Honey) είναι μια ακόμα οικογενειακή επιχείρηση που με μεράκι παράγει μέλι και άλλα παράγωγα από τα μελίσσια της. Το μέλι αυτό ξεχωρίζει για τα μοναδικά αρώματα και τις γεύσεις ανθέων Λεμονοδάσους, που του δίνουν μια ισχυρή ταυτότητα. Η δημιουργικότητα, όμως, δεν σταματά εδώ. Η επιχείρηση προσπαθεί να αξιοποιεί με κάθε δυνατό τρόπο τις πρώτες ύλες της. Έτσι, ανάμεσα στη συλλογή τους, βρίσκουμε καλλυντικά προϊόντα, όπως lip balms με βάση το μελισσοκέρι και το λάδι σε διάφορες γεύσεις (βανίλια, τσιχλόφουσκα, καραμέλα, φράουλα κτλ). Επίσης, το κερί μέλισσας αξιοποιείται ευφάνταστα με την κατασκευή χειροποίητων πασχαλινών λαμπάδων σε διάφορα σχέδια και μεγέθη.

Ζαχαροπλαστείο Δάγκλης

Το γαστρονομικό ταξίδι δεν τελειώνει εδώ. Σήμα κατατεθέν του Πόρου είναι τα περίφημα αμυγδαλωτά του. Αυτές τις λαχταριστές ντόπιες λιχουδιές, αλλά και πολλές άλλες, τις συναντάμε στο ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟ ΔΑΓΚΛΗ. Μια ακόμα οικογενειακή επιχείρηση που πάνω από  τριάντα χρόνια  ασχολείται με την παρασκευή και πώληση παραδοσιακών προϊόντων ζαχαροπλαστικής, όπως τα αξέχαστα αμυγδαλωτά. Είναι παράλειψη να μη δοκιμάσει κανείς τα θεσπέσια παραδοσιακά παγωτά, τα καρυδάτα, τους κουραμπιέδες, τα παστέλια, τα γλυκά κουταλιού και τα λικέρ.

Ο Αντώνης Δάγκλης, γιος του ιδρυτή, μας είπε χαρακτηριστικά: «Αποφάσισα να ασχοληθώ με τα αμυγδαλωτά και γενικά με το μαγαζί στην αρχή για συναισθηματικούς λόγους. Δεν ήθελα ο κόπος του πατέρα μου Ιωάννη Δάγκλη να πάει χαμένος. Διότι έφτιαξε ένα μαγαζί και ένα όνομα που ο κόσμος το έχει συνδέσει με τον Πόρο. Στη συνέχεια, όμως, όταν έπαιρνα συγχαρητήρια από τον κόσμο γιατί κρατάω την ποιότητα στα ύψη, άρχισε αυτό να με ικανοποιεί τρομερά, να ξέρω δηλαδή ότι ικανοποιώ γευστικά τους ανθρώπους. Έτσι είπα ότι θα συνεχίσω την παράδοση των αμυγδαλωτών Πόρου Δάγκλης».

Θ. Βεσσαλάς

Για το τέλος έμεινε μια γλυκιά γεύση από το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής Θ. Βεσσαλά. Η γλυκιά αυτή ιστορία ξεκίνησε το 1970, όταν ο πατέρας της Θοδώρας Βεσσαλά άνοιξε ζαχαροπλαστείο στον Γαλατά με σπεσιαλιτέ γλυκά του ταψιού, αμυγδαλωτά και κουραμπιέδες. Το 1994, η Θοδώρα Βεσσαλά άνοιξε ζαχαροπλαστείο στον Πόρο, προσφέροντας, εκτός από τις συνταγές του πατέρα της, και άλλα, πιο μοντέρνα γλυκά. Το2011 μπαίνει στο παιχνίδι και η κόρη της, Σωτηρία Αρώνη. Με όλη τη γνώση και την τεχνική κατάρτιση που της προσέφεραν οι σπουδές της στη ζαχαροπλαστική, ασχολήθηκε και εξέλιξε ήδη υπάρχουσες συνταγές, ενώ τόλμησε να φτιάξει και σοκολάτες με βότανα, τσάι, μπαχαρικά, υπερτροφές και ξηρούς καρπούς.

Η ίδια μας λέει: «Η έμπνευση για αυτό το προϊόν ήρθε μετά από ένα ταξίδι στο Παρίσι, όπου ένας Ιάπωνας pastry chef έφτιαξε κλασικά γαλλικά γλυκά με ιαπωνικές πρώτες ύλες, δηλαδή συνδύασε τις γεύσεις δυο πολιτισμών. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας ενός προϊόντος που, λόγω γνώσεων και εμπειρίας, γνώριζα καλά, δηλαδή τη σοκολάτα, σε συνδυασμό με βότανα και μπαχαρικά που στην Ελλάδα έχουμε σε αφθονία». Ο συνδυασμός παραδοσιακής και μοντέρνας ζαχαροπλαστικής δίνει στην επιχείρηση ευελιξία και προσαρμοστικότητα, που την κάνει ικανή να αντιμετωπίζει διάφορες κρίσεις ανά διαστήματα, όπως αυτή της πανδημίας λόγω COVID-19.

Αποστολή της Καθετής είναι να θέσει σε κίνηση τη βαθιά εμπειρία και τη δημιουργικότητα που ήδη υπάρχει στην κοινότητα της περιοχής και να παρέχει τα επιπλέον εφόδια που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στο άρθρο περιλαμβάνονται μόνο τοπικά brands, δηλαδή τοπικά προϊόντα με ετικέτα. Το περιεχόμενο του άρθρου θα εμπλουτίζεται συνεχώς.